Ekonomik Takvim Nedir? | Ekonomik Takvim Nasıl Yorumlanır?
Ekonomik takvim; dünya genelinde gerçekleşmesi planlanan yıllık ekonomik etkinliklerin tarihlerini içeren bir programdır. Finansal piyasalarda işlem yapan yatırımcılar da ekonomik takvim inceleyip ona göre yatırım kararları alırlar. Çünkü dünya genelinde gerçekleşen ekonomik olaylar ve açıklamalar piyasalarda fiyat değişikliklerine neden olabilmektedir.
Örneğin FED faiz kararı açıklamadan önce döviz yatırımı yapacak kişi FED faiz kararı sonrası piyasada yukarı yönlü veya aşağı yönlü bir değişimin olabileceğini bilerek pozisyon almalıdır.
Ekonomik takvim, hafta içinde yayınlanması beklenen önemli ekonomik verilerin veya toplantıların ve basın açıklamalarının zamanını ve önemini gösteren takvimdir. Ayrıca temel analiz yaparken de ekonomik takvimden faydalanarak gelecekteki fiyatlanmalar için beklenen fiyat hareketliliğine göre de pozisyon alabilirsiniz.
Yatırımcılar bu verileri analiz ederek ülkelerin enflasyon, istihdam,üretim rakamlarına veya faiz oranlarına bakarak pozisyon alabilir. Veya tam işlem yapacağınız gün önemli bir ekonomik açıklama yapılacaksa fiyatlarda sert değişimlerin olabileceğini bilir ve işleminizi de ona göre yaparsınız.
Ben de bu yazımda Ekonomik Takvim nedir ve Ekonomik Takvim Nasıl Yorumlanır gibi soruları cevaplayacağım. Hazırsanız başlayalım.
Ekonomik takvim, dünyanın çeşitli ülkelerinde gerçekleşmesi planlanan ekonomik etkinliklerin ve açıklamaların bir programıdır. Bir ekonomik takvimde listelenen olaylar genellikle; enflasyon ve faiz kararları, istihdam verileri, TÜFE oranları, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla ve daha birçok başlıktan meydana gelmektedir.
Adından da anlaşıldığı üzere Ekonomik Takvim yatırımcıların pozisyon almadan önce bakıp faydalanması gereken bir kaynaktır. Çünkü yapılan açıklamalar veya ekonomik olaylar piyasalarda hareketliliğe neden olabilmektedir. Bu sayede finansal okuryazarlık ve temel analiz konusunda kendine güvenen yatırımcılar ise hangi olayın hangi para birimini ne yönde etkileyeceğini tahmin ederek bu durumu kendi lehine çevirebilmektedir.
Peki Ekonomik Takvim’de neler yer alır? Biraz da bundan bahsedelim.
Genel olarak konuşursak; Merkez Bankası politika açıklamaları ve faiz oranı duyuruları takvim üzerinde ekonomik gösterge açıklamalarından daha büyük bir etkiye sahiptir. Bununla birlikte, Merkez Bankası yetkilileri gelecekteki faiz oranları hakkındaki düşünceleri ile net bir gösterge vermese bile, yatırımcılar nasıl bir karar verebileceklerine dair politika açıklamalarından ipuçları toplayabilirler.
Ayrıca, gerçek ekonomik gösterge rakamları ile bu rakamlara ilişkin beklentiler arasındaki büyük farklılıklar da bu göstergeler yayınlandıktan sonra finansal piyasalarda sert düşüş ve yükselişlere yol açabilir.
Örneğin 2023 asgari ücret ne kadar olacak diye tartışmalar sürerken tam da verilerin açıklanacağı gün dövizde işlem yapmak mantıklı olmayabilir. Çünkü ülkemizdeki asgari ücretin yükselmesi birçok farklı ekonomik göstergenin kümülatif bir sonucudur. Bu da ülkemizin para birimi olarak hangi fiyatlarda değerlenebileceğini tahmin edebilmeyi sağlar.
Ekonomik takvimde açıklanacak veriler başlı başına detaylı bir analiz konusudur. Eğer ekonomik takvimi yorumlamada iyiyseniz, sadece buradaki verilere dayanarak bile forex işlemlerinizde önemli kazançlar elde edebilirsiniz.
Ekonomik takvim; temel analizin yapı taşlarından biridir. Ne zaman hangi ekonomik verilerin yayınlandığını göstermesi, yatırımcıların bazı ipuçlarını toplayarak önemli kararlar sonrası piyasada oluşabilecek hareketliliğin yönünü tahmin edebilmelerini sağlar.
Bir ekonomik takvim, yatırımcıların önemli duyurunun nerede olduğunu bir bakışta görebilmeleri için farklı para birimlerini farklı renklerde gösterir. Dört sütunu vardır: zaman (GMT/UTC), döviz çiftleri, etki (düşük/orta/yüksek), daha sonra duyurulacak haberler ve daha önce duyurulan sonuçlar. Bu tablo, “sonuçlar” sütunu altındaki “geçmiş”e tıklayarak geçen ay ve bu tarihten sonra meydana gelen tüm geçmiş olayların yanı sıra bir hafta içinde yaklaşan tüm olayları içerir.
Belirli bir ülkeden veya yalnızca döviz çiftinden gelecek duyurular hakkında daha fazla bilgi edinmek için ülkeye ve döviz çiftine göre de filtre uygulayabilirsiniz. Son olarak, olayları tek bir tıklamayla tarih ve saate göre de gruplayabilmek mümkündür.
Ekonomik takvim ne işe yarar diye soracak olursanız verilerin açıklandığı saatlerde fiyatlar oldukça hareketlenebilir. Bu nedenle temel analiz yapıp fiyatların hareketleneceğini düşündüğünüz yönde işleme girebilirsiniz. Yani doğru tahminde bulunursanız, veriler tahmin ettiğiniz gibi çıktığında hızla kara geçebilirsiniz. Bu nedenle ekonomik takvime bakıp manipülatif dönemlerde işlem yapmak hem riskli hem de en kazançlı yollardan biri olabilir.
Öncelikle ekonomik verileri analiz ederek para kazanmak istiyorsanız hangilerinin önemli olduğunu ve hangi hareketlerin piyasayı ne yönde etkileyeceğini bilmelisiniz. Bunun için önemli ekonomik açıklamaların olduğu günlerde fiyatların ne yönde etkilendiğini inceleyebilir ve geçmiş verilerden yola çıkarak genel bir çıkarımda bulunabilirsiniz.
Faiz kararlarının açıklanacağı günler genellikle sert hareketler gerçekleşebilir. Örneğin faiz artarsa ülkenin para birimi de değerlenir, bu da dövizde negatif yönlü bir hareketin olabileceği anlamına gelir. Faiz artırımı ise genellikle enflasyon oranları yükseldiğinde gerçekleşir. Çünkü faiz arttığında enflasyon optimum düzeye gelir.
İşte ekonomik veriler arasındaki bu bağlantıyı analiz edebilen bilinçli yatırımcılar bu önemli günlerde beklentileri yönünde işlem yaparak kazançlarını maksimize etmeye çalışırlar. Manipülatif dönemlerde işlem yapmak yüksek kazanç ihtimali ile birlikte yüksek risk barındırsa da temel analiz sayesinde geçmiş fiyat hareketlerinden gelecek fiyat hareketlerinin yönünü tahmin edebilmek mümkündür.
İnternette ekonomik takvim sunan birçok web sitesi bulunmaktadır. Google’da veya başka bir arama motorunda arama yaparak bunlardan birçoğunu bulabilirsiniz. Örneğin Investing bu konuda faydalanabileceğiniz önemli finans ve ekonomi sitelerinden biridir.
Ekonomik Takvim’de genel olarak faiz, istihdam, enflasyon, ÜFE-TÜFE oranları, işsizlik ve önemli ekonomik açıklamalar gibi konular yer almaktadır. Ancak bu olaylar genel olarak yılın belli dönemlerinde ve düzenli olarak gerçekleştiği için Ekonomik Takvim’i takip ederek işleme giren forex robotları bile bulunmaktadır.
Özetle; ülke için önemli veriler açıklandığında sert fiyat değişimleri meydana gelir. Peki ekonomik veriler nasıl yorumlanır?
Hadi birlikte inceleyelim.
FED Faiz Kararları Nasıl Yorumlanır?
Ekonomik takvimdeki en önemli verilerden biridir. ABD Merkez Bankası FED, yılda sekiz kez (altı haftada bir) faiz kararı açıklar. Bu karar tüm dünyada ve para birimleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Çünkü Amerikan Doları’nda meydana gelecek bir değişim tüm para birimlerini de etkilemektedir.
FED faiz kararını açıkladığında yalnızca Amerika’da değil tüm dünyada fiyat dalgalanmaları meydana gelir. Faiz yerinde saydığında bile FED başkanlarının ülke ekonomisi veya para birimleri hakkındaki yorumları bile fiyat değişimlerine neden olabilmektedir.
Bu durum, yatırımcılara önemli işlem fırsatları sunsa da riske toleransı düşük olanların bu tarz dönemlerde işlem yapması sağlıklı olmayacaktır. Özetle; finansal piyasalarda işlem yapan her yatırımcı FED faiz kararlarını işlem takviminde önemli bir yere koymalı ve pozisyon almadan önce o tarihlere mutlaka dikkat etmelidir.
İşsizlik Oranları Nasıl Okunur?
İşsizlik oranlarının açıklanma tarihleri ülkelere göre değişiklik gösterse de ABD’de her ayın ilk Cuma günü bu veri açıklanmaktadır. İşsizlik oranlarının ortalama düzeyde açıklanması piyasalarda büyük hareketler yaratmaz bu nedenle faiz veya enflasyon kararları kadar piyasayı etkilememektedir.
Örneğin ABD’de ortalama işsizlik oranı %5 civarında normal kabul edilir. Bu oran kriz zamanlarında %10’a ulaşabilir, bu da kriz dönemi nedeniyle kabul görebilir. Fakat beklentilerden yüksek bir işsizlik oranı dolar için negatif anlamda sert hareketlere neden olabildiği gibi beklentilerden düşük bir işsizlik oranı ise dolar için pozitif yönde hareketlere neden olmaktadır.
Perakende Satışlar
Perakende satışlar; tüketici harcamalarını ortaya koyan en önemli veriler arasındadır. ABD’de her ayın ortasında açıklanır. Aylık ve yıllık değişimleri gösteren bu veri; ABD’de oldukça önemli bir konuma sahiptir.
Bilindiği üzere ABD tüketim odaklı bir ekonomiye sahip olduğu için bu verilerin beklenen seviyelerde olmaması tüketici harcama eğilimlerinin değiştiğini göstereceği için dolarda fiyat hareketliliğine neden olur.
Perakende satış oranları beklentinin üzerinde çıkarsa dolar pozitif yönlü hareket ederken, beklenenden düşük çıktığında ise dolar negatif yönlü hareket etmektedir.
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Nasıl Yorumlanır?
Ülkelerin yıl içinde ürettikleri toplam mal ve hizmet değerlerini gösteren veriye GSYİH denmektedir. Bu veriler çeyrekten çeyreğe açıklansa da Kanada gibi bazı ülkelerde GSYİH aylık periyotlar ile açıklanabilmektedir.
Örneğin ABD için Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın artış eğiliminde olması dolar ve dolar bazlı ürünlerde de artış yaşanacağının göstergesidir. Tabi bu durum belirgin artış veya azalışlar için geçerlidir. Ufak değişimlerde bu oranın ürünlere direkt olarak yansıması düşük çaplı olarak gerçekleşmektedir.
Tarım Dışı İstihdam Verileri Nasıl Yorumlanır?
Dolar üzerinde oldukça önemli bir etkisi olan bu veri, tarım sektörü dışında çalışanların istihdam sayısını göstermektedir. Bu nedenle de tarım dışı istihdamın artması o ülke için olumlu olarak yorumlanmakla beraber, ülkedeki para biriminde değer artışına neden olur.
Yine ABD üzerinden örnek verecek olursak; Tarım Dışı İstihdam verileri beklenenden düşük olduğu takdirde dolar değer kaybederken, beklentiden yüksek açıklandığı takdirde de dolar değer kazanır.
Tarım Dışı İstihdam verileri; Ekonomik takvim’deki en önemli verilerden biridir. Bu açıklamadan sonra piyasalarda ani fiyat hareketlerinin görülmesi muhtemeldir.
Türkiye saati ile her ayın ilk cuması 16:30’da açıklanır.
Ayhan Boz
Uzun yıllardır finansal piyasalarda işlem yapan bir yatırımcıyım. Bunun yanı sıra birçok farklı aracı kurumda da yatırım danışmanlığı yaptım. Sizler de blogumdan faydalanarak finans dünyası hakkında bilgi edinebilir, daha rasyonel bir yatırımcı olabilirsiniz.